80 lat po zakończeniu II wojny światowej Dni Literatury nad Nysą zapraszają do refleksji nad jej konsekwencjami dla Polski, Niemiec i Europy Środkowej. Oprócz wielu milionów ofiar Zagłady, działań bojowych, deportacji, pracy przymusowej, czy też wypędzeń, a także ogromnego zniszczenia miast i całych regionów, do najpoważniejszych następstw wojny należały problemy tożsamościowe, poczucie wykorzenienia, dezorientacji i braku przynależności.
Pamięć o II wojnie była obecna w życiu ocalałych przez długie lata. W połączeniu z poczuciem winy czy wstydu w wielu przypadkach została ona przykryta milczeniem na temat własnych bolesnych przeżyć. Milczenie pomagało zapomnieć i przetrwać. Dopiero pokolenie dzieci i wnuków oraz zadawane przez nich pytania o doświadczenia rodziców i dziadków doprowadziły do stopniowego przerwania tego milczenia. Z ich opowieści powstała literatura.
Od tamtego czasu autorki i autorzy z Polski i z Niemiec coraz częściej i coraz lepiej piszą o tym, co w kontekście II wojny światowej jeszcze pokolenie wcześniej wydawało się nieopisywalne. Słowo po słowie, czasem ostrożnie i z empatią, czasem bezpośrednio i bezlitośnie, podejmują oni w swoich tekstach tematy związane z polsko-niemiecko-żydowską historią i opisują rozliczne polsko-niemiecko-żydowskie historie z lat wojny i czasów powojennych.
Na dyskusje i spotkania z nimi nie ma lepszego miejsca niż Görlitz-Zgorzelec, miasta, którego geneza związana jest z zakończeniem wojny i decyzją o powstaniu nowej granicy polsko-niemieckiej. Miasta, nad którego powojenną historią do dziś krąży wiele mitów. Tym opowieściom, skupiającym się na relacjach w dwóch powojennych państwach niemieckich, jak i na stosunkach polsko-niemieckich poświęcone są tegoroczne Dni Literatury nad Nysą. Oprócz znanych autorów i autorek takich jak Joanna Bator, Agnieszka Dobkiewicz, Ulrike Draesner, Matthias Nawrat i Tomasz Różycki, gośćmi będą świadkowie historycznych wydarzeń roku 1945 roku, Jerzy Podlak i Jürgen Hempel. Ostatniego dnia festwialu gościć będziemy urodzonego w 1944 roku na Górnym Śląsku autora bestsellerów Christopha Heina, który zaprezentuje swoją najnowszą powieść Das Narrenschiff („Statek szaleńców”).
W załączeniu program Dni Literatury nad Nysą 2025.
Źródło: Görlitzer Kulturservicegesellschaft mbH
 Program Dni Literatury nad Nysą | [10-13.04.2025] | 11755 kB |